मित्रांनो नमस्कार,
आज आपण इंग्रजी भाषेतील वेगवेगळ्या विरामचिन्हांची माहिती घेऊया. इंग्रजीमध्ये कोणती विरामचिन्हे आहेत आणि ती कोठे वापरली जातात हे एकदा शिकून घेतले की, आयुष्यभर त्यांचा आपणाला फायदा होतो. चला तर मग सुरू करूया.
===============================
1) CAPITAL LETTERS :
आपल्याला माहिती आहे की, इंग्रजीमध्ये Capital letters आणि Small letters असतात . त्यापैकी Capital letters यांचा उपयोग वेगवेगळ्या ठिकाणी आणि वेगवेगळ्या उद्देशाने केला जातो. त्यांची पूर्ण माहिती करून घेतली तर आपला खूप फायदा होतो. खालील महत्वाचे नियम क्रमांक 01 ते 15 वाचा.....
A) नियम क्रमांक 01
इंग्रजी भाषेतील प्रत्येक वाक्याची सुरूवात Capital letter लिहून करतात.
1) Balaji is very kind.
2) We have three kids.
3) She is no more.
4) All of them are happy.
5) When would you come?
===================≠=================
B)नियम क्रमांक 02
सणांच्या नावाचे पहिले अक्षर Capital letter लिहिले पाहिजे.
खालील वाक्ये वाचा...
1) I will go to my home on Diwali.
2) He didn't meet me after Holi.
3) Do you like Dasera?
4) Bakri Eid is a holy festival.
5) He gifted me a car on Christmas.
6) Wish you happy Gudi Padwa!
====≠=================================
C) नियम क्रमांक 03
I (आइ- मी) हा शब्द वाक्यात कोठेही जरी आला तरी तो Capital लिहावा लागतो...
1) He and I are good friends.
2) Vijay,Anil and I started a company.
3) Anil said, "I was very happy".
4) I am with you.
5) Am I your friend ?
=====================================
D) नियम क्रमांक 04
God हा शब्द इंग्रजीमध्ये सर्रासपणे वाक्यात कोठेही आला तरी Capital letter ने सुरूवात करून लिहितात. आणि God बद्दल आलेले सर्वनामही Capital letter ने सुरूवात करून लिहितात. (He,His,Him) खालील वाक्ये वाचा...
1) May God bless you.
2) Almighty God knows everything.
3) Some believe that we are God's kids.
4) Who has seen the God?
5) God takes care of His children.
=====================!===============
E) नियम क्रमांक 05
शब्दांचे संक्षिप्त रूप लिहिताना त्यातली इंग्रजी अक्षरे Capital लिहितात.
1) M.A. 2) M.P. 3) M.B.B.S. 4)M.L.A. 5) I.A.S.
7) I.P.S. 8) B.A. 9) S.P. 10) I.A.F.
=====================================
F) नियम क्रमांक 06
ऐतिहासिक घटनांची नावे लिहिताना त्यातील प्रत्येक शब्दाचे पहिले अक्षर Capital letter असते.
1) World War 1
2) World War 2
3) The Civil War
4) The Glorious Revolution
5) Republic Day
6) Independence Day
7) French Revolution
8) Russian Revolution
======================================
G)नियम क्रमांक 07
भाषेच्या नावाचे पहिले अक्षर Capital letter लिहिले जाते...खालील शब्द वाचा..
1) Marathi
2) Hindi
3) English
4) French
5) Tamil
6) Urdu
====================================
H) नियम क्रमांक 08
महिने आणि वार यांची नावे लिहिताना पहिले अक्षर Capital letter असते....
1) January. 1) Sunday
2)February. 2) Monday
3)March 3) Tuesday
4) April. 4) Wednesday
5) May 5) Friday
6) June. 6) Saturday
====================================
I) नियम क्रमांक 09
राजकिय पक्षाच्या नावातील शब्द Capital letter ने सुरूवात करून लिहावेत.
1) The Congress Party
2) The Shiv Sena
3) The Aam Adami Party
4) The B.J.P.
5) The Democratic Party
6) The Republican Party
=====================================
J) नियम क्रमांक 10
इंग्रजी भाषेतील नामांच्या पाच प्रकारापैकी एक प्रकार म्हणजे Proper nouns होय . हे नाम लिहितांना पहिले अक्षर Capital letters असते.
1) Mumbai
2)Aditya
3) Jalna
4) Shital
5)India
6) Europe
======================================
K) नियम क्रमांक 11
ऐतिहासिक इमारतीचे नाव लिहिताना त्यातील शब्दांचे पहिले अक्षर Capital लिहितात.
1) Taj Mahal
2) Red Fort
3) White House
4) Bibika Makbara
5) Ellora Caves
=====================================
12)नियम क्रमांक 12
पत्र, संदेश किंवा मेल पाठवताना आपण जे संबोधन वापरतो , त्यातील शब्द Capital letter ने सुरू करावेत.
1) Dear Father,
2) Dear Mother,
3) Dear Sir,
4) Dear Friend,
5) Dear Sister,
6) Dear Madam,
=====================================
13) नियम क्रमांक 13
पर्वत, नद्या, रेल्वेगाडी, विमान, जहाज,रस्ता,शाळा,महाविद्यालय,दवाखाना,विद्यापीठ,धर्म,वर्तमानपत्र यांची नावे लिहिताना सुरूवातीची अक्षरे Capital letter वापरतात.
1) पर्वत: The Himalaya
2) नदी: The Ganga
3) रेल्वे:The Rajdhani Express
4) विमान: The Makalu
5) जहाज : The Prince of Wales
6) रस्ता : Mahatma Gandhi Road
7) शाळा : New High School
8) महाविद्यालय: Walchand College
9) दवाखाना: Sai Hospital
10) विद्यापीठ: Pune University
11) धर्म: Sikh
12) वर्तमानपत्र: The Indian Express
=====================================
14) कवितेतील नवीन ओळ लिहिताना पहिले अक्षर Capital letter असते. खालील कविता वाचा....
Golden slumbers kiss your eyes,
Smiles awake you when you rise,
Sleep, pretty wantons,do not cry,
And I will sing a lullaby,
Rock them, rock them,lullaby....
=====================================
15) विविध पुरस्कारांची नावे लिहिताना वापरलेल्या शब्दांचे पहिले अक्षर Capital letter लिहावे.
1) Bharat Ratna
2) Padma Bhushan
3) Padma Vibhushan
4) Padma Shree
================================
चला आता आपण इतर विरामचिन्हांची इंग्रजी भाषेतील नावे आणि त्यांचे अचूक उपयोग याबद्दल माहिती घेऊया .
1) The Full Stop (.) पूर्ण विराम :
A)पूर्ण विरामचा वापर विधानार्थी वाक्यांच्या शेवटी केला जातो.खालील वाक्ये वाचा.
1) He is at home.
2) Banglore is a clean city.
3) Rani could not survive.
4) Farmers have come together.
5) This is not my pen.
================================
B) पूर्ण विरामचा वापर आज्ञार्थी वाक्यांच्या शेवटी केला जातो.खालील वाक्ये वाचा..
1) Sunil, come here.
2) Sit down ,Ajay.
3) Don't make noise here.
4) Don't drive so fast.
5) Take this medicine regularly.
================================
C) पूर्ण विराम तास आणि मिनिटे वेगवेगळी दाखवताना वापरले जाते.
1) I will come before 9.15 in the morning.
2) Aditya left home at 10.45 yesterday.
3) Train will arrive at 7.20 today.
4) I will come at 6.45 am.
5 ) He will be ready aftrer 7.45 am.
================================
D) संक्षिप्त रूप दाखवण्यासाठी पूर्ण विराम वापरतात.
1) B. Sc.
2) M. Com.
3) L.L.B.
4) B. A.
5) M. Sc.
======================================
E) अपूर्णांकात पूर्ण विराम वापरले जाते.
A) 21.896
B) 96.009
C) 57.88
D) 4.09
E) 93.752
======================================
02) Question Mark : ? (प्रश्नचिन्ह)
A) Wh- questions प्रश्नार्थक वाक्यांच्या शेवटी प्रश्नचिन्ह वापरतात...
1)Where are you ?
2) What is he doing ?
3) When will she go ?
4) How old are you ?
5) Which book do you like most ?
B) Verbal question प्रश्नार्थक वाक्यांच्या शेवटी प्रश्नचिन्ह वापरतात...
1) Are you at home ?
2) Has he gone mad ?
3) Did he call you ?
4)Would you help me ?
5) May I help you ?
C) Question -tag च्या वाक्यात प्रश्नचिन्ह वापरतात ...
1) He has lost hope, hasn't he ?
2) Kranti won a medal, didn't Kranti?
3) I have some cows, don't I ?
4) There is a tree, isn't there?
5) This is my pen, isn't it?
=======================================
03) The Sign of Exclamation( !) :
उद्गारवाचक चिन्ह
उद्गारवाचक चिन्हाचा उपयोग तीव्र भावना, तीव्र इच्छा, तीव्र आश्चर्य, तीवर व्याकुळता, तीव्र उत्तेजना व्यक्त करणार्या शब्दांनंतर किंवा अशा वाक्यांच्या शेवटी वापरतात.
1) What a huge tree!
2) May God bless you !
3) Wow ! Wonderful catch!
4) O time !
5) Well done !
6) Alas ! Everything is finished !
======================================
04) Apostrophe : (')
आपण नेहमी हे चिन्ह वापरतो . याला षष्ठी विभक्ती चिन्ह असे म्हणतात . याचे वापर खाली बघा आणि लक्षात ठेवा.
1) एखादी गोष्ट कोणाच्या मालकीची आहे हे सांगण्यासाठी हे वापरले जाते. आज पूर्णपणे याचा अर्थ समजून घेऊया.
1) Mohan's book - मोहनचे पुस्तक
2) Mohan and Dilip's book - मोहन आणि दिलीपचे पुस्तक (दोघात एक पुस्तक आहे असा अर्थ)
3) Mohan's and Dilip's book - मोहन आणि दिलीपचे पुस्तक (दोघांकडेही एक एक पुस्तक आहे असा अर्थ)
4) Girl's hostel- एका मुलीचे हाॅस्टेल
5) Girls' hostel- अनेक मुलींचे हाॅस्टेल
2) संक्षिप्त रूप तयार करताना गाळलेल्या अक्षराच्या जागी apostrophe वापरतात.
Can - Can't
Does not - Doesn't
Could not - Couldn't
Would not - Wouldn't
Should not - Shouldn't
======================================
05) Inverted Comma : अवतरण चिन्ह
A) एकेरी अवतरण चिन्हाचा उपयोग पुस्तकांची नावे, कथा,कविता,वर्तमानपत्र,मासिके यांची नावे लिहिण्यासाठी केला जातो.
1) 'The Hindu' is my favourite newspaper.
2) I like 'You Can Win' very much.
3) ' The Luncheon' is a wonderful story.
B) दुहेरी अवतरण चिन्हाचा उपयोग हा एखाद्या व्यक्तीच्या तोंडचे बोलणे जसेच्या तसे सांगण्यासाठी केला जातो. खालील वाक्ये वाचा...
1) Aditya said, " I am a would be I.P.S. officer."
2) Vikas said, "Shinde sir taught me extreamly well."
3) Savita said, " My new bangles are very beautiful."
======================================
06) Hyphen : संयोगचिन्ह
A)दोन संयुक्त शब्द जोडण्यासाठी Hyphen म्हणजे संयोगचिन्ह वापरले जाते.
1) Father-in-law
2) Mother-in-law
3) Son-in-law
4) Daughter-in-law
5) Brother-in-law
6) Sister-in-law
B) आपण लिहितांना काही वेळा एखादा शब्द ओळीच्या शेवटी येतो आणि जागा नसल्यामुळे आपण तो अर्धा तेथे लिहितो आणि अर्धा खालच्या ओळीत hyphen वापरून लिहितो.
He came to play with me but actually he was di-
sturbed.
======================================
07 ) The Comma : (,) स्वल्पविराम
स्वल्पविरामचा वापर अतिशय महत्वाचा आहे . खालील सर्व उपयोग काळजीपूर्वक वाचून लक्षात ठेवायला हवेत...
A) एखाद्या व्यक्तीला हाक मारल्यानंतर comma येतो व नंतर पुढचे वाक्य येते. खालील वाक्ये बघूया....
1) Aditya, help me.
2) Savita, don't speak.
3) Govind, speak slowly.
4) Mohan, come here.
5) Complete your homework, Gopal.
=============================
B) एकाच जातीचे भरपूर शब्द लिहिताना दोन शब्दांच्या मध्ये comma वापरतात व शेवटचे दोन शब्द and ने जोडतात..
1) Ramesh, Ganesh, Dipak and Aditya are my best students.
2) I bought tomatoes,potatoes, brinjals, chillies and spinach.
3) Sugar, milk, water and tea powder are used for making tasty tea.
=============================
C) As soon as चा वापर करून वाक्ये जोडताना comma वापरतात..
1)As soon as he saw a snake, he screamed and ran away.
2) As soon as teacher entered, students welcomed him.
======================================
D) पत्र पाठवताना आपण जो स्वत:चा पत्ता लिहितो तेथे आणि सुरूवातीला अभिवादन करत असताना आणि त्यानंतर पत्राचा शेवट करताना comma वापरला जातो.
1) Dear Friend,
2) Your lovingly,
3) Rajesh Shinde,
Vithal Mandir area,
Manjaram,
Naigaon, Nanded.
======================================
E) Direct speech च्या वाक्यात comma वापरतात.
1) He said, " It is very easy."
2) Kajol said, " We are so glad."
3) Mansi said, "Who is he?"
======================================
F) Question tag च्या वाक्यात comma वापरतात.
1) Open the door, will you?
2) Let us go to school, shall we?
3) Nothing is impossible, is it ?
=====================================
G) एखाद्या प्रश्नाचे उत्तर Yes आणि No या शब्दांनी सुरू झाले तर या शब्दांनंतर comma येतो.
1) Yes, I am at home.
2) Yes, he is happy.
3) No, she will not come.
4) No, they are not here.
======================================
H) संख्या लिहिताना comma वापरतात.
1)3,09,853
2)42,86,999
3)21,98,000
4)12,21,352
====================================
I) इंग्रजीतील चारही प्रकारच्या अटदर्शक वाक्यांत म्हणजे (conditional sentences) मध्ये comma वापरतात. खालील चार वाक्ये वाचा....
1) If you heat water, it boils.
2) If you had studied hard, you would have become a collector.
3) If you tried, you could learn swimming.
4) If you meet him, he may help you.
======================================
08) Semi - Colon : (;) अर्धविराम
Comma पेक्षा जास्त वेळ थांबण्यासाठी अर्धविराम वापरले जाते.
1) She had never seen me; however, she was to see me.
2) Aditya went to play; Vijay stayed at home.
3) She was all right; only she was fatigued.
4) I would come; only that I am tired.
======================================
9) Colon :विसर्ग (:)
Colon चा उपयोग विविध वस्तूंची यादी सुरू करण्यापूर्वी करतात. खालील दोन-तीन उदाहरणे पहा....
1) Top ten Indian states : Rajsthan, Madhya Pradesh, Maharashtra....
2) List of countries : Russia, Germany,India....
3) Wild animals : Tiger, lion, elephant....
======================================
10) Caret : काकपद (^)
आपणाला भरपूर वेळा याचा उपयोग करावा लागतो .
A) वाक्य लिहिताना एखादा शब्द विसरला की आपण ह्या चिन्हाचा उपयोग करून तो शब्द वर लिहितो .
best
He is my^ friend.
B) एखादा शब्द लिहिताना एखादे अक्षर विसरले की, आपण हे चिन्ह वापरून ते दाखवतो .
a
Simult^neously
======================================